Tranh trúc chỉ là gì? Được làm bằng gì? Ý nghĩa của tranh trúc chỉ

Tranh trúc chỉ là một loại hình nghệ thuật bằng giấy hoàn toàn mới. Dòng tranh này đã gây nên một cơn sốt thực sự và được lòng rất nhiều người yêu tranh. Bởi ngoài sở hữu vẻ đẹp hoàn hảo, chúng còn mang đậm dấu ấn và bản sắc dân tộc Việt Nam.

Trúc chỉ không những lột tả được nét đẹp truyền thống mộc mạc, mà còn có tính nghệ thuật hiện đại. Tranh trúc chỉ rất phù hợp với những nơi linh thiêng như đền chùa, không gian thờ cúng. Ngoài giá trị nghệ thuật tranh còn ẩn chứa những giá trị tâm linh phong thủy mạnh mẽ nên có thể treo ở phòng khách, nơi làm việc… Vậy thì tranh trúc chỉ là gì, ý nghĩa của tranh tranh trúc chỉ là gì? Hãy cùng Chọn Thợ tìm hiểu về loại tranh đặc biệt này có gì. Mà khiến mọi người yêu thích tới vậy trong bài viết dưới đây!

Tranh trúc chỉ là gì ?

“Trúc” là tre, “chỉ” là giấy, vậy “Trúc Chỉ” được hiểu nôm na là giấy tre. Hiểu đơn giản thì Tranh trúc chỉ chính là một loại giấy được làm từ cây tre và “Tranh trúc chỉ” được tạo nên từ những bức tranh ở trong giấy.

Nghệ thuật trúc chỉ là sáng tạo đột phá của hoạ sĩ Phan Hải Bằng, giảng viên Đại học Nghệ thuật Huế. Cùng với các cộng sự của ông sau nhiều năm tìm tòi, nghiên cứu. Đây là một loại hình nghệ thuật giấy được sáng tạo bởi người Việt. Bằng cách sử dụng áp lực nước trên nền giấy tre, từ đó tạo nên một kiệt tác tinh xảo đậm chất truyền thống.

Điểm đặc biệt của dòng tranh trúc chỉ là phát huy được hiệu ứng kép chân thực. Được tạo thành từ kỹ thuật đồ họa chuyên nghiệp (Trucchigraphy). Trên cùng một chất liệu giấy, người nghệ nhân có thể tạo nên cả 2 hiệu ứng. Là: bề mặt & xuyên sáng, trong từng hoạ tiết tinh xảo độc đáo của tranh.

• Hiệu ứng bề mặt: ánh sáng thuân, dương bản: dày thì sáng, đậm thì tối.
• Hiệu ứng xuyên sáng: ánh sáng ngược, âm bản: dày thì tối, mỏng thì sáng.

Đồ họa Trúc Chỉ là gì?

Đồ họa Trúc Chỉ/ trucchigraphy là một thuật ngữ chuyên nghiệp của các nghệ nhân. Nó là sự kết hợp, ứng biến trên 3 yếu tố chính bao gồm:

– Quy trình làm giấy thủ công truyền thống.

– Kỹ thuật tạo áp lực nước (được sử dụng ở các nước trong khu vực)

– Các nguyên lý của nghệ thuật đồ họa (Cụ thể là nguyên lý của kỹ thuật in khắc trên kim loại/etching). Được họa sĩ Phan Hải Bằng và cộng sự nghiên cứu và sáng tạo trong quá trình chế tạo từ năm 2000 đến nay.

==>> Đây chính là những phần chính làm nên những độc bản của Trúc Chỉ. Tạo nên hệ thống hoa văn, lớp lang, sắc độ, sắc nhị tinh tế trên đồ họa giấy mà trước nay chỉ mới có được ở tranh trúc chỉ.

Tranh trúc chỉ làm bằng gì?

Trúc Chỉ là loại giấy được làm từ nguyên liệu tre hoặc trúc sau quá trình chế tác đặc biệt. Mỗi loại tre khi sử dụng sẽ cho ra một loại giấy khác nhau. Còn chưa kể tới việc mỗi cây tre có thành phần chất xơ, sắc tố màu sắc khác nhau. Thậm chí, ngay cả việc dùng tre ở phần gốc hay phần ngọn cũng tạo nên sự khác biệt đáng kể ở thành phẩm giấy.

Có thể có hàng nghìn bức tranh trúc chỉ ra đời nhưng mỗi tác phẩm là “độc nhất”. Mỗi một bức tranh trúc chỉ khác nhau là một tác phẩm nghệ thuật sáng tạo khác nhau. Ra đời bằng sự sáng tạo kỳ công và là tinh thần của người họa sĩ gửi gắm vào nó.

Tranh trúc chỉ có bền không?

So với tranh trúc chỉ truyền thống thì tranh trúc chỉ hiện đại đã bền hơn rất nhiều. Độ bền có thể lên đến 10 năm nếu biết cách bảo quản. Tranh trúc chỉ ngày nay có thể chống ẩm mốc tốt, chống mối mọt. Đồng thời hạn chế bị cong vênh khi va đập.

Cách bảo quản tranh trúc chỉ

• Thường xuyên vệ sinh, lau chùi tranh để tranh luôn sạch sẽ và lên màu chuẩn.
• Nên lau bằng các loại chổi chuyên dụng: chổi lông, hút bụi, còn khung tranh nên dùng khăn ướt.
• Không phun, xịt nước trực tiếp lên bề mặt tranh, sẽ làm tranh bị hỏng ngay.
• Phương pháp tối ưu là lồng tranh trúc chỉ vào khung kính hoặc khung mica.
• Tránh đặt tranh ở vị trí gần với những vật dụng dễ gây cháy như nến, đèn dầu,…
• Lưu ý nhẹ nhàng khi vận chuyển, lắp đặt tranh vì tác động mạnh có khả năng khiến tranh bị rách.
• Mua tranh trúc chỉ giá rẻ, bền, đẹp tại những đơn vị uy tín để đảm bảo chất lượng.

Ứng dụng của tranh trúc chỉ

Hiện nay, tranh trúc chỉ đang dần trở nên phổ biến và được nhiều người lựa chọn để:

• Trang trí không gian phòng thờ: Tranh trúc chỉ phòng thờ sẽ tạo nên không gian thờ cúng linh thiêng, hợp phong thủy.
• Trang trí không gian đền chùa: Là sự kết hợp hoàn hảo trong các công trình kiến trúc tâm linh, thanh tinh.
• Trang trí nội thất: Giúp các bức tường, vách trong ngôi nhà trở nên lung linh hơn.
• Trang trí văn phòng, công ty: Treo tranh trúc thuần Việt. Mang đến cho không gian nét độc đáo, khác lạ, hướng tới sự may mắn.

Các công đoạn làm tranh trúc chỉ

Để có thể tạo ra được những tác phẩm tranh trúc chỉ treo tường hoàn hảo. Cần phải trải qua nhiều công đoạn vô cùng phức tạp, khó khăn. Không chỉ ở tay nghề mà quan trọng nhất vẫn là do cái tâm, sự kiên trì và tỉ mỉ của người nghệ nhân chế tạo. Công đoạn làm tranh trúc chỉ được tóm tắt ngắn gọn như sau:

Bước 1: Xử lý tre: Tre được chẻ nhỏ rồi được tách riêng, phân loại ra ruột và vỏ. Ngâm tre trong nước vôi từ 6-8 tiếng.

Bước 2: Tre sẽ được nấu trong liên tục trong 12 tiếng, để tre được mềm. Và loại bỏ những chất không tốt, hạn chế tranh bị ẩm mốc sau này.

Bước 3: Tiến hành nghiền tre thành bột giấy cho thật nhuyễn trong 4 – 8 tiếng.

Bước 4: Tiếp tục với công đoạn xeo giấy tạo thành tấm giấy ướt.

Bước 5: Tạo tác hình ảnh và các hoa văn theo ý tưởng trên tấm giấy ướt.

Bước 6: Sử dụng bút nước để tạo được độ dày mỏng cho giấy. Cũng như độ chìm nổi của hoa văn sẽ được hình thành dựa trên ý tưởng của người họa sĩ.

Bước 7: Đem phơi tranh trúc chỉ ngoài nắng hoặc cũng có thể sấy khô.

Bước 8: Đóng khung cho tranh là hoàn thiện sản phẩm.

==>> Các sản phẩm tranh giấy trúc chỉ sau khi khô là các độc bản (chỉ có 1 bản duy nhất). Các họa tiết trên tranh là họa tiết in chìm, mang một nét nghệ thuật riêng biệt.

Ý nghĩa tâm linh tranh trúc chỉ

Tranh trúc chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện ước muốn bình an. Cầu mong may mắn, hòa thuận và hướng thiện của con người. Mỗi bức tranh là một niềm tin tín ngưỡng riêng, nhiều người lựa chọn tranh cá chép hoa sen. Hoặc tranh trúc chỉ chữ Phúc, tranh ánh trăng đêm, tranh bồ đề,… Để cầu mong những điều tốt đẹp nhất sẽ đến với bản thân và mọi thành viên gia đình.

Tranh trúc chỉ thường được kết hợp với ánh sáng vàng để giúp hóa giải hung khí, tà khí. Trong phong thủy, màu vàng là tượng trưng cho mặt trời thể hiện sự sung túc, vui vẻ, thu hút năng lượng tích cực, tập trung sự chú ý.

Những mẫu tranh trúc chỉ đẹp

Treo tranh trúc chỉ sẽ thu hút năng lượng tốt cho không gian trưng bày. Theo quan niệm của nhiều người, đây là một vật phẩm phong thủy có tác dụng trừ tà. Trấn ách, bảo vệ mọi thành viên trong gia đình được an toàn, may mắn. Khi ngắm nhìn các bức tranh trúc chỉ hoa sen, tranh trúc chân dung Phật, tranh trúc chỉ mandala,… Chúng ta sẽ thấy bình tâm, nhẹ nhàng, thư thái trong tâm hồn hơn.

Tranh trúc chỉ mang đến cho không gian nét đẹp dung dị mộc mạc vô cùng ấm cúng. Quý khách có thể lựa chọn những mẫu tranh trúc chỉ đẹp phù hợp với không gian. Dưới đây là một số gợi ý của Chọn Thợ:

Kích thước của tranh trúc chỉ

Nhu cầu thẩm mỹ của người dùng hiện nay ngày càng khắt khe. Cũng bởi vậy mà các dòng tranh trúc chỉ ngày nay rất đa dạng về kích thước. Có nhiều kích thước tranh trúc chỉ để phù hợp với từng nhu cầu sử dụng, phổ biến hiện nay:

• Đối với tranh trúc chỉ hình tròn: 40cm, 45cm, 50cm, 55cm, 60cm, 80cm,…
• Đối với tranh trúc chỉ hình chữ nhật: 61cmx81cm, 81cmx107cm, 81cmx127cm, 107cmx175cm, 127cmx195 cm,…
• Đối với tranh trúc chỉ hình vuông: 60cmx60cm; 81cmx81cm…
• Đối với tranh trúc chỉ cặp: 30cmx120cm; 41cmx127cm; 48cmx153cm…